Kutup ayıları (Ursus maritimus), evrimsel süreçte boz ayılardan (Ursus arctos) ayrılarak Arktik koşullarına uyum sağlamış eşsiz canlılardır. Arktik gibi sert koşullara sahip bir bölgede yaşamayı başarmalarının ardında yatan genetik adaptasyonlar, bilim insanlarının uzun süredir üzerinde çalıştığı bir konu. Yeni bir genomik analiz, bu evrimin 70.000 yıl kadar yakın bir geçmişte gerçekleştiğini ortaya koyuyor.
Araştırmada, 119 modern kutup ayısı, 135 modern boz ayı ve iki fosilleşmiş kutup ayısının genomları incelendi. Bu fosillerden biri Svalbard’taki Poolepynten çene kemiği, diğeri ise Alaska Beaufort Denizi’nde bulunan ve 70.000 ile 100.000 yıl öncesine tarihlenen “Bruno” lakaplı genç bir kutup ayısı kafatasıydı.
Çalışma, özellikle APOB, LYST ve TTN genlerinin, kutup ayılarının modern genomlarında sabitlendiğini ancak eski fosillerde bulunmadığını gösterdi. Bu genler, metabolizma, kardiyovasküler fonksiyonlar ve pigmentasyon gibi önemli hayatta kalma özelliklerine katkıda bulunuyor.
Bu bulgular, kutup ayılarının Arktik’e adaptasyon sürecinin bir kerede değil, zamanla gerçekleştiğini ve genetik değişikliklerin buz devri sonlarına doğru hızlandığını işaret ediyor.
Kutup ayıları nasıl adaptasyon sağladı?
Yapılan araştırmalara göre şu özellik kutup ayılarının adaptasyonuna yardımcı oldu.
- Fur Katmanları: Kutup ayılarının iki katmanlı kürkü, onları soğuk ve nemden korur.
- Kardiyovasküler Uyum: Yüksek miktarda kolesterol tüketebilmeleri, kalp sağlıklarını korumalarına yardımcı olur.
- Kamuflaj ve Metabolizma: Beyaz tüyleri sayesinde buzullarda kamufle olurlar ve yağ ağırlıklı beslenmeye özel metabolik uyum geliştirirler.
Bu çalışmanın gelecekteki adımlarından biri, diğer Arktik hayvanların da benzer genetik uyumlar geliştirip geliştirmediğini araştırmak olacak. Bu, Arktik ekosisteminin evrimsel tarihine ışık tutabilir.
İlginizi çekebilir; Evrendeki ilk renk 380.000 yıl sonra ortaya çıktı
Boz ayılarla yaklaşık 1 milyon yıl önce ayrılan kutup ayılarının, özellikle son 70.000 yıl içinde Arktik şartlara genetik olarak uyum sağladıkları düşünülüyor. Bu da onların, değişen iklim koşullarına nasıl yanıt verdiklerini anlamamız açısından önemli bir ipucu sunuyor.
