Yeni bir bilgisayar almaya karar verenlerin dikkat etmesi gereken birçok husus bulunuyor. Bunların başında elbette “Laptop mu masaüstü bilgisayar mı almalıyım?” sorusu geliyor. Söz konusu bu soruya “laptop” cevabını verdiyseniz eğer doğru yerdesiniz. Bu makalede, Windows işletim sistemine sahip bir laptop alırken dikkat edilmesi gerekenlere yönelik detaylı bir rehber sunacağız.
Öncelikle dizüstü bilgisayarınızı ne için kullanacağınıza karar vermelisiniz. Oyun ve yüksek performans gerektiren işlemler için mi, veyahut ofis ve günlük kullanım gibi daha basit amaçlar için mi bir tercih yapacaksınız, bunu belirlemeniz gerekiyor. Şimdi ise teknik özelliklere göz atabiliriz.
Laptop alırken dikkat edilmesi gereken başlıca özellikler
İşlemci
Bilgisayarın en önemli donanımı CPU yani işlemcidir. Bu noktada, genel işlemci isimlendirmeleri ve özellikleri hakkında bilgi sahibi olmamız gerekiyor. Günümüzde Intel ve AMD olmak üzere iki dev CPU üreticisi bulunmakta.
Intel tarafındaki Core i3, i5, i7, i9 model adları sırasıyla işlemci serilerinin gücüne göre konumlandırılmıştır. Model numarasından sonra gelen üretim gösterge kodlamaları ise bize işlemci nesili ve özellikleri hakkında bilgi verir. Örneğin, i7-14700HX modeli 14. nesil bir işlemcidir. “HX” ibaresi ise ultra yüksek performans sunduğunu belirtmekte.
- i3 – Bütçe dostu ve güç verimliliği
- i5 – Ortalama oyun deneyimi ve CPU ağırlıklı programlar
- i7 – Yüksek oyun deneyimi ve CPU ağırlıklı programlar
- i9 – Ultra performans ve iş istasyonları
AMD cephesinde de benzer şekilde düşükten yüksek performansa doğru Ryzen 3, Ryzen 5, Ryzen 7, Ryzen 9 gibi modellendirmeler söz konusu. Sayı kodlamaları ve harf tanımları da aynı şekilde, hangi nesile ve kullanım amacına yönelik olduğunu belirtmekte. Örneğin Ryzen 7 7730U modeli, 7. nesil bir AMD mobil işlemcidir. “U” ibaresi ise düşük güç tüketimine sahip olduğunu gösteriyor.
- Ryzen 3 – Bütçe dostu ve güç verimliliği
- Ryzen 5 – Ortalama oyun deneyimi ve CPU ağırlıklı programlar
- Ryzen 7 – Yüksek oyun deneyimi ve CPU ağırlıklı programlar
- Ryzen 9 – Ultra performans ve iş istasyonları
| İşlemci harf tanımları | Özellik |
|---|---|
| U | Düşük TDP değeri ile yüksek güç verimliliği sunar ve performansı zayıftır. |
| Y | Ultra düşük TDP değerine sahiptir ve çok daha zayıf performans sunar. |
| G1 – G7 | Dahili grafik birimine sahip işlemcidir. G1 düşük, G7 yüksek dahili ekran kartını içerir. |
| H | Yüksek performans ve güç tüketimi sunar. |
| HK – HX | Ultra yüksek performans ve güç tüketimi sunar. Hız aşırtma yapılabilir. |
Ekran Kartı
Yüksek performanslı bir ekran kartı, oyun ve render gibi işlemler için önem arz ediyor. Dizüstü bilgisayarlarda karşımıza, Dahili ve Harici olmak üzere iki GPU türü geliyor.
Intel Graphics ve AMD Radeon Graphics gibi dahili ekran kartları, günlük ve ofis kullanımı için ideal seçeneklerdir. Ancak, düşük güç tüketimleri ile yüksek oyun performansı sergileyemezler. Bu grafik birimleri, işlemciye tümleşik olarak gelir.
AMD Radeon RX ve Nvidia yüksek performanslı harici ekran kartları; üst düzey oyun, video render, 3D modelleme gibi çoğu amaca yönelik yüksek performans vadediyor.
Nvidia ekran kartı serileri temelde üçe ayrılıyor:
- MX – Düşük video bellekleri ve güç tüketimi ile giriş seviyesi harici ekran kartı serisidir.
- GTX – Orta seviye oyun performansı sunar. RT ve DLSS gibi Nvidia yapay zeka özelliklerinden mahrumdur.
- RTX – En yeni nesil ekran kartlarıdır. RT, DLSS gibi yapay zeka özellikleri ile oyunlarda ultra performans sunar. Aynı zamanda, yüksek sayıda CUDA çekirdekleri ile render işlemlerinde rakipsizdir.
Ultra grafik ayarlarında akıcı oyun deneyimi ve yüksek video işlemleriniz için RTX serisi bir ekran kartı tercih etmenizi tavsiye ediyoruz. En son nesil RTX 40 serisi GPU’ların detaylı performansı için:
Laptop alırken ekran kartı hususunda TDP (Watt) değeri, Mux Switch desteği, VRAM (Video Belleği) boyutu gibi parametrelere de dikkat etmelisiniz. TDP değeri düşük olan GPU, hem kendi serisinde hem de muadillerine göre düşük performans gösterir. Bu bağlamda Max-Q (maksimum verimlilik) yerine Max-P (Maximum Performans) ekran kartlarını tercih edebilirsiniz. Yeni nesil laptoplardaki Mux Switch teknolojisi ise dahili grafik birimini devre dışı bırakarak sadece harici grafik birimini kullamanızı sağlar. Böylelikle, oyunlardaki FPS değeriniz önemli ölçüde artış gösterir. Yüksek VRAM’li bir ekran kartı ise, oyunları daha yüksek grafik ayarlarında oynamanıza olanak tanır. Bu bağlamda, laptobunuz daha uzun ömürlü bir performans sunar.
Ekran
Ekran ve panel kalitesine değindiğimiz takdirde; karşımıza VA, IPS ve OLED gibi panel türleri geliyor. VA panele sahip laptoplar, düşük gecikme değerleri ile dikkat çekiyor. Ancak renk kaliteleri ile profesyonel kullanımlar için uygun değiller. IPS paneller, yüksek yenileme oranı ve renk doğruluğu ile video izlemek, oyun ve tasarım gibi işlemler için ideal panellerdir. OLED panelli laptoplar; photoshop, video render gibi profesyonel işlemler için yüksek NTSC ve sRGB renk gamutu ile oldukça albenili olsa da fiyat hususunda cep yakıyor. Dolayısıyla, OLED panelli laptopların piyasada biraz daha yaygınlaşmasını beklemek yerinde olacaktır.
Aynı zamanda, akıcı oyun deneyimi için yenileme hızına muhakkak önem göstermelisiniz. Bu bağlamda, özellikle FPS oyunları için en az 144 Hz yenileme hızına sahip bir panel tercih etmenizi öneriyoruz.
Profesyonel manada renk gamutu ve renk doğruluğu sizin için önemliyse, yüksek sRGB, Adobe RGB vb. standartların desteklenip desteklenmediği göz önünde bulundurun.
Bellek ve Depolama
Günümüzde oyunların ve programların oldukça yüksek RAM bellek kullanımlarına ve depolama boyutlarına sahip olduğunu düşündüğümüzde bu hususa ziyadesiyle ihtimam etmeniz önem arz ediyor. Uzun ömürlü bir kullanım için RAM tarafında en az 32 GB DDR5 4800 Mhz, Depolama tarafında ise en az 1 TB kapasiteli PCIe 4.0 NVMe M.2 SSD bulunan bir laptop almanız ileriye dönük oldukça avantajlı olacaktır. Ancak, bütçeniz doğrultusunda bu ihtiyaçlar değişiklik gösterebilir.
Aynı zamanda, ofis kullanımına yönelik olan Ultrabook modellerinde oldukça sık kullanılan anakarta lehimli RAM belleklerin sonradan maalesef artırılamayacağını satın alırken göz önünde bulundurun.
Tasarım
Malzeme ve soğutma kalitesi, satın aldığınız dizüstü bilgisayarın uzun vadede hasar ve ısınma problemleri ile boğuşmaması adına dikkat etmeniz gereken bir başka husus olarak karşımıza çıkıyor.
Düşük ve orta seviye laptopların çoğunda ABS plastik malzeme bulunuyor. Bütçeniz doğrultusunda daha sağlam bir koruma için Alüminyum materyal tercih edebilirsiniz. Bu bağlamda, plastik kasalara göre ısı tahliye ve soğutma imkanı çok daha randımanlı olacaktır. Dizüstü bilgisayarlar, masaüstü bilgisayarlara göre düşük hacimde olduklarından dolayı haliyle daha çok ısınıyorlar ve performans düşüşleri kaçınılmaz oluyor. Bunun için, satın alırken ısı borularına ve fan yapısına dikkat etmelisiniz.
Windows işletim sistemine sahip bir laptop alırken dikkat edilmesi gereken parametreler temelde bu şekilde sıralanıyor. Üst düzey bir dizüstü bilgisayar deneyimi elde etmeniz bu rehber doğrultusunda oldukça basit. Peki, siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Hangi dizüstü bilgisayarı kullanıyorsunuz? Görüşlerinizi bizimle yorumlar kısmından paylaşabilirsiniz.
Konuyla ilgili YouTube videosuna erişmek için:
